Coma

Bij medicamenteus geïnduceerde coma wordt een patiënt door een gecontroleerde dosis sedatieve medicatie in coma gehouden. De definitie van coma is een toestand van diepe bewusteloosheid anders dan slaap. Uit een coma kan je niet zomaar gewekt worden, echter is de bedoeling dat bij een medicamenteus geïnduceerde coma het proces omkeerbaar is. Je lichaam belandt in een coma door hersenschade. Dit kan gebeuren door traumatisch letsel, zuurstofgebrek, beroerte, een vergiftiging of overdosis, alcohol intoxicatie, infectie in de hersenen of een hersenoedeem.

Glassglow coma schale

De diagnose van coma wordt gesteld via de Glasgow Coma Schale (GCS). De Glasgow Coma Schale meet drie factoren: de reactie van je ogen, de reactie van je motoriek en je actief gebruik van taal. Deze factoren zijn opgedeeld in verschillende maten van bewustzijn met een specifieke aantal punten, zie tabel 1, tabel 2 en tabel 3 in de onderstaande link. Wanneer deze punten worden opgeteld, krijg je de EMV-score. EMV staat voor Eye, Motor response en Verbal.

De totale EMV-score varieert van 3 tot 15 punten:

• 13 - 15 punten : licht hersenletsel
• 9 - 12 punten : middelzwaar hersenletsel
• ≤ 8 punten : Ernstig hersenletsel
• ≤ 6 punten : coma
• 3 punten : hersendood

De definitie van de totale EMV-score kan variëren. Daardoor wordt er ook gekeken naar de verhoudingen tussen de verschillende factoren. Coma wordt gedefinieerd met een totale EMV-score van zes of lager. Eén van de bijbehorende EMV-verhouding van coma is E-M-V: 1-4-1. Een EMV-verhouding van 4-1-1 heeft een totale EMV-score van zes. Dit zou verwijzen naar een coma, echter is dit niet het geval. De EMV-verhouding 4-1-1 verwijst naar het locked-in-syndroom toestand. Dit is een toestand waarbij de patiënt opgesloten zit in zijn eigen lichaam, doordat de bij bewuste patiënt volledig verlamd is.  Hierdoor is het cruciaal om niet alleen naar de totale score te kijken, maar ook naar de verhouding van de EMV-score om geen verkeerde diagnoses te stellen.

Bij medicamenteus geïnduceerde coma wordt de patiënt bewust in coma gehouden, waardoor diagnose stellen niet van toepassing is. Echter wordt de Glasgow coma schale wel gebruikt om te meten hoe diep de medicamenteus geïnduceerde coma is. Daarnaast wordt het ingezet als hulpmiddel tijdens het ontwakingsproces, zie beëindiging . Dit is zodat de arts een goed beeld krijgt over de bewustwording van de patiënt.

Gevolgen na coma

Een coma kan worden ingezet door het lichaam zelf bij ernstige hersenschade. Wanneer het lichaam in coma komt dan is dit vaak het laatste redmiddel. Het lichaam wil namelijk van oorsprong niet dood. Dit resulteert in dat de gevolgen crucialer zijn dan bij een medicamenteus geïnduceerde coma, zie complicaties. Er zijn verschillende soorten gevolgen na een coma, namelijk:

• Terugkeer volledig bewustzijn:

Terugkeer volledig bewustzijn betekent niet altijd dat de patiënt geen schade opgelopen heeft van de coma. De patiënt heeft vaak fysieke of mentale moeilijkheden. Denk hierbij aan het opnieuw leren lopen of hallucinaties.

• Locked-in-syndroom:

In paragraaf Glasgow coma schale hebben we al kunnen lezen dat het Locked-in-syndroom een toestand is waarbij de patiënt opgesloten zit in zijn eigen lichaam. De patiënt ademt zelf, is volledig bewust en ziet, voelt en hoort alles. Echter kan de patiënt alleen zijn oog(leden) bewegen en is voor de rest verlamd.

• Vegetatieve toestand: minimaal bewustzijn of blijvend vegetatief.

In een vegatieve toestand functioneren de primitieve functies vanuit je hersenstam als normaal. Daarnaast kan de patiënt de ogen openen en kleine bewegingen maken. Echter is de patiënt niet in staat tot nadenken en is de patiënt bewusteloos. Dit noemen we blijvend vegetatief. De patiënt is bij minimaal bewustzijn wanneer de patiënt oog-volg-bewegingen kan uitvoeren. Hierdoor is de patiënt enigszins bewust van zichzelf en omgeving.

• Hersendood:

Terwijl er bij coma nog elektrische activiteiten in de hersenen plaatsvinden, is dat bij hersendood niet het geval. Alle hersenfuncties zijn gestopt, waardoor de patiënt geen bewustzijn en gevoel meer heeft. Hersendood is onherstelbaar.